Historische figuren

Pagina in bewerking  Onderstaand zijn (een aantal van) de bekendste inwoners van Leeuwarderadeel opgenomen. Het ligt in de bedoeling deze pagina steeds verder uit te breiden, andere voor de gemeentelijke geschiedschrijving van belang geachte personen toe te voegen en de bestaande informatie aan te vullen.

Lezers die aanvullingen op onderstaande hebben worden dan ook van harte uitgenodigd om hun reactie te sturen naar ons e-mail adres: info@documentatiestichting.nl  De namen van de personen zijn opgenomen in alfabetische volgorde. Achteraan deze pagina staan de foto’s van een aantal burgemeesters.  Aangepast en bijgewerkt op 20 juli 2012. Samenstelling: Ger Boersma NB De Foto’s en andere afbeeldingen zijn, voor zover niet anders aangegeven, afkomstig uit de beeldbank Leeuwarden: BeeldbankLeeuwarden


 

Bekker, Balthasar Metslawier 20 maart 1634- Amsterdam 11 juni 1698 Noord Nederlands prozaschrijver Woonde langere tijd op Hinnemastate te Jelsum. Studeerde theologie te Groningen en te Franeker en promoveerde aldaar in 1665. Na predikant te zijn geweest in o.a. Oosterlittens, Franeker, Loenen en Weesp werd hij in 1679 beroepen naar Amsterdam. Van buitengewoon belang werden zijn boeken Onderzoek van de betekeninge der kometen (1683) en De betoverde wereld, zynde een grondig onderzoek van ’t gemeen gevoelen aangaande de geesten, derselver aart en vermogen, bewind en bedryf: als ook ’t gene de menschen door derselver kraght en gemeenschap doen. In vier boeken ondernomen (I en II: 1691; III en IV: 1693), fel gericht tegen allerlei vormen van bijgeloof, speciaal de alom tierende heksenwaan. Van dit laatste werk, meermalen herdrukt, verscheen reeds in 1693 een Duitse, later ook een Franse vertaling. Zijn zedelijke moed en onafhankelijk oordeel bezorgden Bekker, behalve een Westeuropese naam, ook talrijke vijanden. Op 7.8.1692 zette de provinciale Synode hem af als predikant, maar de stad Amsterdam handhaafde niettemin zijn traktement. Zie voor meer informatie over deze beroemde gemeentegenoot: http://nl.wikipedia.org/wiki/Balthasar_Bekker 


Boelema, Ritske. Woonde met zijn vrouw op Boelemastate. De state stond op de grond waar aleer een dubbele woning (bewoner o.m. A. Atema) stond die dezelfde naam draagt. De grond waarop de huizen van de huidige Ritske Boelemastraat staan hoorden bij de oorspronkelijke Boelemastate en is later aangekocht door woningstichting Leeuwarden – Leeuwarderadeel. In Leeuwarden werd het Ritske Boelemagasthuis naar hem genoemd. Bij het overlijden van Boelema liet hij een legaat na aan de kerk onder voorwaarde dat hij in de kerk van Stiens begraven zou worden. Een groot deel van zijn nalatenschap ging naar het ‘Zoete naam Jezusgilde’ in Leeuwarden.
Boer, Pieter Boijen de;  Stiens 1906, Jellum Veehouder, bekend geworden door zijn manier van intensieve bemesting van zijn land met stikstof, waardoor hij tot veel grotere bezetting van zijn land kwam met 40 koeien op 20 hectare land. Omdat hij zijn resultaten beschikbaar stelde aan de landbouwvoorlichting en –onderzoek, kreeg hij in  1962 de Justus von Liebigprijs van de universiteit fan de stad Kiel en in maart 1974 het eredoctoraat van de Landbouwhogeschool te Wageningen. Hij was van 1956-1959 lid van het bestuur van het Landbouwschap.  Zie ook: De krant van toen.
Boersma, Haije Anne Stiens, 1904 – Leeuwarden 21 oktober 1995. Inspecteur Frysk Rundvee Stamboek 1929 – 1959. Was vanaf 1959 bestuurslid van het FRS, en van 1962-1973 voorzitter. Verzorgde voorlichting over de gehele wereld en schonk in zijn bestuursperiode veel aandacht aan het benenwerk, doch eveneens aan de uiervorm en -kwaliteit van de koe. Dit vooral in verband met de in die tijd enorme groei van het aantal melkmachines en de opkomst van ligboxenstallen. Hij ontving in het buitenland meerdere onderscheidingen: Chevalier de Mérite Agricole (1949), ereburger van Cambrai (zetel van het Franse zwartbontstamboek; 1972) en erelid van de Friese fokkersvereniging van Zuid Afrika (1974). Hij was van 1966 lid van Provinciale Staten van Fryslân voor de VVD en vanaf 1974 enige tijd fractievoorzitter.
Bonnema, Abe Stiens, 6 september 1926, Groningen 9 augustus 2001. De Achmeatoren in Leeuwarden, een ontwerp van oud Stienser Abe Bonnema. Zeer bekend Nederlands architect; van zijn hand zijn verscheidene bekende gebouwen, waaronder de Delftse Poort te Rotterdam, Het Boek (gebouw), te Amsterdam; De Achmeatoren, te Leeuwarden; De Interpolistoren, te TilburgTijdens zijn leven ontving Bonnema meerdere architectuurprijzen. Hij was officier in de Orde van Oranje-Nassau. Na zijn dood heeft Bonnema een legaat nagelaten aan de stad Leeuwarden met daarbij een aantal voorwaarden. Het geld moet aan een nieuw onderkomen voor het Fries Museum besteed worden. Dit nieuwe museum moet op het Zaailand worden gerealiseerd en het ontwerp moet worden gemaakt door Hubert-Jan Henket in samenwerking met Bonnema Architecten, het architectenbureau van Bonnema uit Hardegarijp. Inmiddels is de bouw van het door Bonnema gewenste complex in volle gang. Zie voor meer informatie over deze beroemde gemeentegenoot: http://nl.wikipedia.org/wiki/Abe_Bonnema 
Brandsma, Johannes Sjoerd Finkum, 7 april 1918-Leeuwarden, 25 augustus 2002 Burgemeester van Leeuwarden, 1967-1983
Brolsma, Reinder Stiens (Skilwei) 23-5-1882 – Goutum, 13-11-1953 Schrijver, journalist en huisschilder.  Eén van de bekendste Stiensers: schrijver, journalist en huisschilder Zoon van Uilke Brolsma, notarisklerk, en Jantje (Jolkes) Timmerman. Gehuwd op 5 maart 1910 met Janke Westerbaan. Uit dit huwelijk werden 2 zoons en 1 dochter geboren. Na een arbeidzaam leven eerst als huisschilder te Lichtaard en Akkrum en later als schrijver en journalist verdrinkt hij zichzelf in het Van Harinxmakanaal na verblijf van nog geen twee weken in het St. Anthonius Gasthuis. Dat verblijf bedrukte de toch al pessimistische Brolsma zo zeer dat deze zelfdoding, waarschijnlijk mede als gevolg van het hem na de oorlog (voor een jaar) opgelegde publicatieverbod, het gevolg was. Zie voor meer informatie over deze beroemde gemeentegenoot: http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/BWN/lemmata/bwn3/brolsma http://fy.wikipedia.org/wiki/Reinder_Brolsma 
Burg, Jan Linses van der, Opeinde (Sm) 23-07-1864, Jelsum  11-03-1905. Foto collectie Tresoar Oudere broer van Sjirk Linses van der Burg. Vooral bekend als componist van enkele Friese liederen, waarvan ‘it Heitelân’ wel het bekendste is. Hij werd slechts 40 jaar.
Burg, Sjirk Linses van der Opeinde (Sm) 06-03-1863, Leeuwarden 04-01-1932 Foto collectie Tresoar Sjirk Linses van der Burg werd geboeren in Opeinde (Sm), maar groeide op in Jelsum. Hij was een broer fan Jan Linses van der Burg, de dichter fan “It Heitelân”. Als kandidaat-notaris is hij ondermeer werkzaam geweest in Beetsterzwaag, Warga en Boazum. In 1898 werd hij benoemd tot notaris in Makkum. Meer dan 25 jaar is hij lid fan Provinciale Staten geweest, waarbij hij zich vooral inzette voor zaken betreffende de waterstaat. Ook heeft hij zich in die tijd al beijverd voor de Friese taal. Als Statenlid maakte hij deel uit van de commissie van toezicht op de bewerking van het Fries Woordenboek (1901-1911). Voor de geschiedenis van de Friese Beweging is Sjirk Linses van der Burg vooral van belang geweest als bestuurder van het “Selskip foar Fryske Tael- en Skriftekennisse”, waarvan hij eerst secretaris van het hoofdbestuur was (1896-1910), en later heeft hij als voorzitter leiding aan het Selskip gegeven (1913-1922). Bij zijn aftreden in 1922 werd hij tot erevoorzitter benoemd. Hij werd 68 jaar oud en is begraven in Jelsum. Zijn boekenbezit van ca. 2.000 stuks is geschonken aan de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam waar ze nog steeds deel uit maakt van de collectie. Als Fries schrijver is hij niet van al te grote betekenis geweest, van meer importantie is zijn werk voor de Fryske beweging. Werk van hem is vooral te vinden in de jaargangen van het blad “Forjit my net”. In 1915 en 1917 verschenen van zijn hand twee bundels proza
Coehoorn, Menno van Britsum 1641 (Lettingastate), ’s Gravenhage 1704 Menno van Coehoorn, onder meer Generaal der artillerie, en directeur generaal der fortificaties van de republiek der Verenigde Nederlanden, is vooral bekend geworden door zijn vestingbouwkundige werken. Om enkele bekende werken te noemen: Coevorden, Nijmegen, Breda en Bergen op Zoom. Hij overleed te ’s Gravenhage, maar is begraven in het praalgraf in Wijckel in Gaasterland. Het bijzondere is dat van Coehoorn, die in zijn jeugd op Lettingastate woonde, in de kerk van Britsum is gedoopt en getrouwd.   Zie voor meer informatie over deze beroemde gemeentegenoot: http://nl.wikipedia.org/wiki/Menno_van_Coehoorn
Dykstra, John / Dijkstra, Jan President directeur Fordfabrieken (Stiens16 april 1898 – Detroit 2 maart 1972) Van 1961 tot 1963 was de op 16 april 1898 in Stiens aan het Kleaster in een diaconiewoning geboren Jan Dijkstra president directeur van de Ford fabrieken in Amerika. Hij was de derde zoon van koperslager Tjitte Dijkstra en Pytsje de Vries. De familie beproefde haar geluk in het Amerikaanse Detroit, waar ze in 1902, toen Jan dus 4 jaar was, naar toe emigreerden. De opdracht van moeder was om zo spoedig mogelijk Engels te leren zodat de familie zich snel gesetteld zou voelen. John Dykstra, die als jongste bediende in een andere autofabriek begon en zich door avondstudie en hard werken opwerkte, was na Robert McNamara, de eerste president (van 1 januari 1961- 1 mei 1963) die zelf niet de naam Ford droeg. McNamara, die slechts een jaar president van de Fordfabrieken was, werd onder President Kennedy minister van defensie. John Dykstra overleed op 73 jarige leeftijd op 2 maart 1972 aan prostaatkanker. Aan hem is een artikel gewijd in het boek ‘Gevierde Friezen in Amerika” – Leeuwarden, 2009. – Dit boek dat in het Nederlands en het Engels verscheen, is tot stand gekomen in het kader van ‘Made in Fryslân’, 400 jaar vriendschap met Amerika.
Eco (Ecke) Eckius Was pastoor van de Sint Vitus in Stiens. In 1567 vluchte de pastoor, om op voorspraak van de gezagsgetrouwe Hero van Burmania als dominee terug te komen in dezelfde kerk van de  hervormde gemeensschap van Stiens. Bij de restauratie van de kerktoren in 2010 is door dominee Wessels de allegorische klucht ‘Waarin pastoor Eco Eckius dominee werd voorgedragen. In Stiens is een straat naar Eco Eckius genoemd.
Faber (de Bouma), Gellius Leeuwarden ca. 1490, – † 2.6.1564, Emden. Zijn naam was eigenlijk Jelle Smit, maar zoals velen in die tijd verlatiniseerde hij die tot Gellius Faber, later met de toevoeging de Bouma. Faber de Bouma was de zoon van een koopman. Hij werd pastoor te Jelsum, waar hij al vroeg in de geest der Hervorming preekte. Zijn bezwaren tegen het Katholieke geloof waren de bezwaren die in zijn tijd algemeen golden: het pausdom, de eucharistieviering en de hiërarchie,. In 1536 ging hij over tot de Hervorming en moest uitwijken. Hij werd predikant in Oost -Friesland, in 1538 werd hij benoemd te Emden. Hij stond dichter bij Zwingli dan bij Luther. In Emden werkte hij in gereformeerde geest. Hij schreef een verhandeling over het Avondmaal en een verdedigingsschrift tegen de wederdopers. Zie voor meer informatie over deze beroemde gemeentegenoot: http://fy.wikipedia.org/wiki/Gellius_Faber_de_Bouma
Falco, Regnerus Zijn eigenlijke naam was Reinder Falk. Hij was gereformeerd dominee in Stiens na de reformatie.
Gorlaeus, David van (ook van Goorle en van Goirle), 1591-1612. Het is in 2012 400 jaar geleden dat David Gorlaeus /  van Goirle/ Goorle op slechts 21 jarige leeftijd overleed. Ondanks zijn jonge leeftijd had hij al twee imposante werken op zijn naam staan, waarin hij verregaande ideeën over de filosofie ontwikkelde.  Exercitationes Philosophicae, quibus universa fere discutitur Philosophia Theoretica, et plurima ac praecipua Peripateticorum dogmata evertuntur werd postuum uitgebracht in 1620 te Leiden. Ideae Physicae werd in 1651 uitgebracht te Utrecht (dat is bijna 40 jaar na zijn overlijden!). In Ideae Physicae verkondigde hij zijn atoomtheorieën in, waarin hij de theorie van Aristoteles bestrijdt, en zegt dat er wel degelijk kleinste deeltjes zijn. Voor zijn tijd waren dit revolutionaire ideeën. Door deze denkbeelden wordt Van Goorle ook wel gezien als een van de grondleggers van de deeltjes-atoomtheorie. Daarnaast behandelt hij op een filosofische manier onderwerpen als bewegingen van objecten, de aard van de hemel en de ziel van de mens. Hij was daarmee één van de eerste vroegmoderne neo-atomisten. Hij werd geboren in Utrecht, maar groeide op in Koarnjum en is dan ook één van de beroemdste zonen van dit dorp uit het noordertrimdeel van de gemeente Leeuwarderadeel. Hij ligt in Koarnjum in de kerk begraven. Hij studeerde in Franeker en Leiden. Op 27 april zal een belangrijk congres aan hem worden geweid, dat plaatsvindt.  Onlangs kwam er ook een boek uit over zijn ideeën, leven en werk: http://www.aup.nl/do.php?a=show_visitor_book&isbn=9789089644381&l=2. De Universiteit Leiden heeft de Gorlaeus laboratoria naar deze op 21-jarige leeftijd gestorven wetenschapper vernoemd. In deze laboratoria krijgen studenten uit de richtingen Biofarmaceutische Wetenschappen, Life Science & Technology en Molecular Science & Technology les en doen aldaar ook practicum. In het gebouw huist ook de grootste collegezaal van Leiden, die plaats biedt aan 700 studenten. Op 27 april 2012 wordt er in de kerk van Koarnjum een belangrijk congres over David Gorlaeus gehouden.
Heslinga, Arjen, Oorlogsslachtoffer. Overleden 1945 in ziekenhuis Delfzijl Verzetsmonument te Stiens, opgericht voor Tamme Zijlstra, Arjen Heslinga en Folkert Tolsma, die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gevallen. 
 Hoogeveen, B(ernhard) M(attheus) Was van 1888 – 1894 hoofd van de openbare school in Stiens. Hij kreeg landelijke bekendheid doordat hij het leesplankje ‘aap, noot, mies’ ontwikkelde. Was verder verdienstelijk schilder.
Hoogeveen, Douwe Mattheus Stiens, 4 maart 1891 – De Bilt, 17 oktober 1976 Classicus en kunstschilder te Stiens. Zoon van het bekende Stienser schoolhoofd ‘Master’ M.B. Hoogeveen, de laatste is vooral bekend door zijn zelf ontworpen leesmethode op basis van het leesplankje (aap, noot, mies..). Douwe Mattheus was gehuwd met Neeltje Boelstra (1902-1983). Zij woonden in Haarlem. Uit de nalatenschap van haar ouders kwamen ze in bezit van boerderij “de Botermijn” aan de Harnserdyk onder Stiens. Deze boerderij werd verpacht, maar de opkamer werd door het echtpaar gebruikt als vakantieverblijf. Hoogeveen studeerde klassieke talen maar richtte zich toch meer op de schilderkunst. Een aantal van zijn werken is in bezit van de Boelstra-Olivierstichting. De stichting heeft tot doel het stimuleren van activiteiten op het gebied van cultuur en landbouw in de meest ruime betekenis. Bij het verlenen van subsidies hebben de activiteiten in Leeuwarderadeel en in Stiens en Jelsum in het bijzonder een streepje voor. De doelstellingen laten echter ook steun aan activiteiten van buiten onze gemeente toe.
Huisman, S. (1873 – 1924) Dominee o.a. te Stiens. Hij was de oprichter van het ‘Krislik Frysk Selskip’
Jong, Hoatse de Fiifhûs (by Wolsum), juni 1884 – Jelsum, 30 januari 1982. Landarbeider en schrijver van Friese romans en toneelstukken, veelal over het Friese boerenleven. Zie voor meer informatie over deze beroemde gemeentegenoot: http://fy.wikipedia.org/wiki/Hoatse_de_Jong
Jong, Harmen de Oudega (Sm) 1890 – Leeuwarden 1935 Chef-veldwachter in Leeuwarderadeel van 1928-1935
Pyter Jurjens († 1750) Pyter Jurjens was een rijke boer die op het Stienser Aldlân woonde. Hij had veel bezittingen, maar het ontbrak hem verder aan geluk in zijn leven. Bij de geboorte van zijn eerste kind, een zoon, verloor hij zijn eerste vrouw in het kraambed. Het zoontje werd maar vijf weken. Zijn tweede huwelijk duurde 15 jaar, maar bleef kinderloos. Hij overleed zelf in 1750 en het grootste deel van zijn bezittingen werd verdeeld tussen diakonie en armvoogdij. In 1958 kreeg het bejaardenhuis en de straat waaraan dit tehuis stond de naam van deze weldoener van Stiens.
Kok, Dr. W. (1903 – 1969) Was onder meer verbonden als onderwijzer aan de gereformeerde school aan het Hynstewaad (Paardewedstraat) in Stiens. Hij studeerde klassieke talen en werd daarna leraar aan het gymnasium in Leeuwarden en Kampen. Daarna werd hij hoofd van de Fryske Akedemy.
Meines, Anne, Deinum, 1891 Lid van Provinciale Staten en van de gemeenteraad van Leeuwarderadeel. Voorzitter van de Protestants Christelijke Bond van Spoorweg- en Tramwegpersoneel, afdeling Leeuwarden. Hoofdbestuurslid van de Bond en voorzitter van de Christelijke Besturenbond te Leeuwarden.
Rauwerda, Anne (Raard 15 maart 1859 – Leeuwarden 6 februari 1940) was leraar landbouw. Hij werkte eerst als onderwijzer op verschillende plaatsen, waaronder Stiens, en werd daarna rijkslandbouwlearaar aan de landbouwinterschool in Leeuwarden (1897-1924). Tussen 1910-1911 was hij voorzitter van het Algemeen Nederlandsch Werkliedenverbond. Hij was ook voorzitter van de Friesche Volkspartij. Rauwerda was ook lijsttrekker van de Grondpartij in 1922. Hiernaast was hij redakteur van ‘De Grond aan Allen’ (1890-1898) en ‘Grond en Arbeid’ (1894-1896). Ook was hij propagandist van de Nederlandse Bond voor Landnationalisatie en medewerker aan De Nieuwe Aarde 1924-1926. Hij schreef tot en met december 1940 in totaal 2285 wekelijkse landbouwkronieken in de Leeuwarder Courant. Hij bevorderde de modernisering van de Friese landbouw. Van zijn hand verschenen ook verschillende boeken op dit gebied.
Roelofs, Arjen Hijum, 1 maart 1754 – 11 mei 1828. Friese boer en sterrenkundige. Roelofs werd geboren op de vroegere Hommema-sate tussen Hijum en Oudeleije, hij was de jongste van zes kinderen (vier zoons en twee dochters) van een pachtboer. De oudste broer, Klaas, was stuurmansleerling, maar leerde later voor arts en vestigde zich tenslotte als dokter in Sexbierum. De andere drie jongens, Pieter, Albert en Arjen, hielden zich naast het boerenbedrijf met wiskunde en het maken van instrumenten bezig. Alhoewel heit dat maar niets vond, werden ze daarin gestimuleerd door hun moeder. Na het overlijden van hun ouders, namen de broers de boerderij over. Hun zuster Antsje bleef bij hen wonen en deed de huishouding. Geen van hen is getrouwd maar ze zijn allen tot hun overlijden op de boerderij blijven wonen. Hun zuster Liesbeth trouwde met Hessel Hommema. Arjen heeft waarschijnlijk kinderverlamming gehad. Hij kon zijn rechterbeen niet goed meer gebruiken en later Daardoor werd ongeschikt voor het werk op de boerderij, waardoor hij zich geheel aan zijn passie wijden. Ook zijn broers waren volop betrokken bij de ontwikkelingen en werkzaamheden aan telescopen en het maken van berekeningen. Pieter stond bekend als wiskundige, wat hij van zijn pake schijnt te hebben geërfd, maar was ook een kundige instrumentmaker, die een door Arjen berekende telescoop bouwde. Pieter en Arjen deden ook meteorologische waarnemingen en maakten hiervoor hun eigen thermometers, hygrometers en instrumenten voor het meten van windkracht en windrichting. De gebroeders (en zuster Antje) Roelofs leefden en werkten iets buiten de huidige dorpsgemeenschappen tussen Hijum en Oudeleije omstreeks 1800 op de Pôlle over Sinnema’s brug (de huidige dam in het Pôllepaed bij Oudeleije). Deze Pôlle is gelegen ten nooroosten van Oudeleije aan de “Kûrfeart”, aan het eind van het Pôllepaed. Het is nog herkenbaar aan de hoge ligging, omringd door een boomsingel. De laatste bebouwing die nog herinnerde aan dit verleden is in begin jaren 1970 afgebroken. De gebroeders Roelofs genoten landelijke bekendheid. Met name de jongste, Arjen Roelofs ( 1754-1828 ), hield zich naast zijn beroep als landbouwer intensief bezig met sterrenkunde en instrumentmakerij. Verscheidene telescopen en verrekijkers werden door hem ontwikkeld, gemaakt en tentoongesteld. Voor zijn werk kreeg hij vele onderscheidingen van verdienste, waaronder “Broeder in de orde van de Nederlandse Leeuw” In opdracht van koning Willem I werd een telescoop vervaardigd die nog in het Leidse observatorium staat opgesteld. Naast deze hobby oefenden de gebroeders ook genees-,wis en natuurkunde uit. Zie voor meer informatie over deze beroemde gemeentegenoot: http://nl.wikipedia.org/wiki/Arjen_Roelofs
Roorda, Reinder Sierks (Britsum 15 april 1894- Leeuwarden 7 november 1965) genealoog en schrijver. Reinder Sierks Roorda werd geboren in een gereformeerd gezin. Als beroep was hij inspecteur van een levensverzekeringsmaatschappij. Al jong werd zijn belangstelling getrokken door de Friese geschiedenis en de Friese beweging. In het ‘Kristlik Frysk Selskip’ nam hij een belangrijke positie in. Hij werd vaste medewerker van ‘De Stim fen Fryslân’. De artikelen die hij daarvoor over Britsum schreef, zijn later gebundeld tot dorpsgeschiedenis. Na 1945 sloeg Roorda zijn vleugels uit als genealoog. In verschillende Friese kranten publiceerde hij artikelen over families en hun onderlinge verhoudingen. Der zijn verschillende genealogische boeken van zijn hand verschenen en hij werd meermalen gevraagd als adviseur bij genealogische onderwerpen. Een ander gebied waar Roorda zich verdienstelijk heeft gemaakt is het schrijven van romans en ook van kinderboeken. Roorda sloot zich aan bij het genre betreffende historische personen dat bij het Christelijke volksdeel in de jaren dertig van de 20e eeuw populair was. Roorda was een van de oprichters van de ‘Kristlik Fryske Folksbibleteek’ en is daarvan jaren voorzitter geweest. Het doel fan de KFFB was vooral om goedkope Friese volksboeken uit te geven. Roorda heeft daar zelf toe bijgedragen. Hij was eveneens bestuurslid van de Provinciale Persvereniging, de uitgever van het Fries Dagblad. De nog steeds gebruikte naam “Sneinspetiele” voor de zaterdagse bijlage van het FD is door hem bedacht. Zie voor meer informatie over deze beroemde gemeentegenoot: http://fy.wikipedia.org/wiki/Reinder_Sierks_Roorda

Roorda, Taco Britsum, juli 1801 – Leiden 5 mei 1874, taal- en letterkundige. Taco Roorda studeerde in Groningen theologie. In 1824 sloot hij zijn studie af met promotie tot doktor. Het jaar daaraan volgend kreeg hij in Groningen een eredoctoraat in de letteren. Aanvankelijk werd hij dominee in Lutjegast in Groningen. In 1828 werd Roorda professor in de Oosterse talen in Amsterdam. In 1835 ruilde hij Amsterdam in voor Delft. De leerstoel daar was taal-, land-, en volkenkunde in Nederlands-Indie . In 1864 werd Roorda professor aan de Rijksinstelling voor Indische taal, land en volkenkunde te Leiden. Roorda, wiens naam tot op heden in vakkringen nog steeds wordt genoemd, was in het bijzonder dé specialist in de Javaanse taal. Buiten dat schreef hij leerboeken en beschouwingen over taalkunde en letterkunde en over theologische onderwerpen. Zie voor meer informatie over deze beroemde gemeentegenoot: http://fy.wikipedia.org/wiki/Taco_Roorda

Span, Roel Bokke Cornjum 19 mei 1943-, Fierljepper en schaatser. Roel Bokke Span, van 19 mei 1943, werd maar liefst achtmaal Fries kampioen. Hij won twee keer de Sulveren Pols. Hiernaast werd hij ook twee maal Nederlands kampioen en met een sprong van 15.45 meter was hij ook de eerste in dat rijtje. In 1963, 1965 tot en met 1967 en 1969 tot en 1972 won Span in Winsum de Friese titelstrijd. In elf edities moest hij slechts driemaal de zege aan een ander laten: aan zijn vriend George Valkema. Zijn vader Sjoerd was één van de oprichters van het wedstrijdljeppen. Roel Bokke was ook een verdienstelijk lange baan schaatser. Langere tijd leed de voormalig topsporter echter aan Multiple Sclerose, die hem voor een deel van zijn leven aan de rolstoel kluisterde.
Suringar, Tjaard [ook: Tjeerd] Nicolaas; (Stiens 1741-Leiden 1820). Tal van functies, onder andere schepen (1776-1779) en burgemeester (1793-1795) van Leeuwarden, regent van het Sint Anthony Gasthuis (1777-1795). Fotoreproductie uit de 20e eeuw van een schilderij uit eind 18e begin 19e eeuw.
 Tolsma, Folkert, Oorlogsslachtoffer.  Zie ook bij Heslinga, Arjen
Troelstra, Pieter Jelles;  Leeuwarden, 20 april 1860Den Haag, 12 mei 1930 Advocaat, journalist en politicus. Hij is dan weliswaar geboren aan het Vliet in Leeuwarden, maar heeft het grootste deel van zijn jeugd doorgebracht in Stiens, waar hij woonde op de hoek van de Hegebuorren en de Lege Hearewei en in de later als zodanig bekend geworden Troelstrapleats, aan de Hegebuorren / Poarte. Hij is bekend geworden als belangrijk maar eigenzinnig socialistisch leider die in november1918, in navolging van de omwenteling in Duitsland, in Nederland de socialistische revolutie uit wilde roepen. Hij was één van de oprichters van de SDAP. Daarnaast heeft Troelstra vooral in Friesland grote bekendheid verworven als schrijver en dichter. Zo is het gedicht ‘It âlde doarp’ handelende over Stiens vooral in onze omgeving bekend. Ook deze bekende Leeuwarderadeelster schreef vele boeken. Deze zijn te vinden in de hoek van de Documentatiestichting in de bibliotheek te Stiens. Zie voor meer informatie over deze beroemde gemeentegenoot: http://nl.wikipedia.org/wiki/Troelstra
Wumkes, Dr. G. A. (1869 – 1954) Hij kreeg de kans om te studeren, eerst aan het gymnasium in Doetinchem en later aan de universiteit te Utrecht. Hij onving een gouden erepenning voor het werkstuk dat hij had gemaakt toen hij meedeed aan een prijsvraag. In 1893 mag hij preken en gaat naar Hoorn op Terschelling. Hij is de man die voor het eerst in het Fries preekt. Hij staat in de eesrte plaats bekend als Fries historicus (samensteller kronieken) en bijbelvertaler.
Zijlstra, Tamme, Oorlogsslachtoffer.  Zie ook bij Heslinga, Arjen

 

Burgemeesters van Leeuwarderadeel 

Klik op hier voor het overzicht van de Burgemeesters.

Engelen, Willem Engelbart van, 2-2-1817 te Sneek, 23-4-1879 te Leeuwarden Foto: Iconografisch bureau Burgemeester Leeuwarderadeel 30 januari 1852 tot 9 januari 1855
Lyclema a Nijheholt, Bolsward 1842 – Zwolle 1913  Foto: Iconografisch bureau Burgemeester Leeuwarderadeel 15-10-1882 tot 1-11-1883, CDK Overijssel 1893 – 1909
Bolman, Isaac (Leeuwarden 1834-Den Haag 1899).  Secretaris (1865-1883) en burgemeester van Leeuwarderadeel (1883-1886).
Beyma, Jhr. Mr. Julius Matthijs van,  Delft 1877-Leeuwarden 1944. Jurist. Van Beyma was Burgemeester van Leeuwarderadeel van 29-6-1914 t/m 31 – 10- 1918; Burgemeester van Leeuwarden 1918 – 1943.
 

Jansonius, Jan Gerbrandus, Drachten 1870-Haren 1957 Politicus. Vanaf de oprichting tot 1934 lid van de SDAP. Statenlid (1904), raadslid Leeuwarderadeel (1911-1917), burgemeester van Leeuwarderadeel 7-12-1918 – 28-11-1936. http://www.iisg.nl/bwsa/bios/jansonius.html
Hora Siccama, Jhr. Willem Johan Hendrik;  Batavia 1886 – Den Haag 1959 Burgemeester van Ootmarsum, van Baarderadeel (1928-1936) en van Leeuwarderadeel (1936-1951).
Auke de Boer Burgemeester 2e van links, iets krom staand Burgemeester van 1-1-1951 t/m 30-5-1962. Protestmars tegen straaljagerlawaai, door leden van de Klachtencommissie. V.l.n.r.: mr. P.E. van Krevelen; drs. A. de Boer (burgemeester Leeuwarderadeel); J. Hoogland (gedeputeerde), S. van Abbema (gedeputeerde, met hoed); A. Michelsen (vertegenwoordiger Ministerie van Defensie), Ds. A. Gietema (een der organisatoren).
Hellinga, Hendricus Burgemeester Hendricus Hellinga, geboren op 28 febr. 1923 te Heilo. Was Burgemeester in Leeuwarderadeel van 1 december 1962 t/m 30 januari 1969.
Boschma,  Hendrik Burgemeester Leeuwarderadeel van: 1 aug. 1969 – 2 augustus 1990
Bijl, Cees Burgemeester Leeuwarderadeel van: 1 oktober 1990 – 31 december 1997, vertrokken naar de gemeente Meppel (later naar Emmen)
Meinte Abma nog geen foto beschikbaar Burgemeester van 1-1-1998 t/m 30-5-1998 (waarnemend).
   Vroegindeweij, Willemien Chr. Burgemeester Leeuwarderadeel van: 1 juni 1998 – 9 oktober 2003, 1e vrouwelijke burgemeester van de gemeente; vertrokken naar de gemeente Bolsward. Burgemeester tot aan effectuering van de gemeentelijke fusie tot Súdwest Fryslân per 1 januari 2011
   Bosma, Jo(op) Waarnemend burgemeester Leeuwarderadeel van: 16 oktober 2003 – 30 maart 2004
Keurs, Eric Jan ter Burgemeester Leeuwarderadeel van: 26 april 2004 – 11 februari 2011; vertrokken naar de gemeente Tytstjerksteradiel
Boertjens, Joop (drs. J.R.A.) Foto: Gemeente Leeuwarderadeel Waarnemend Burgemeester, 1 maart 2011-   (geinstalleerd 3 maart 2011) Eerder waarnemend burgemeester Winsum en Gedeputeerde Economie en werkgelegenheid (1999 – 2003) van de Provincie Groningen.